آب انبارهای محله پنجاهه

آب انبار فیض و دروازه تاریخی پنجاهه
آب انبار فیض یکی از آب انبار های تاریخی شهر نایین واقع در محله تاریخی پنجاهه می باشد . این آب انبار مجموعه ای است از آب انبار، دروازه ، امتداد حصار تاریخی و خندق شهر نایین ، نایین در قدیم دارای برج ، حصار و دروازه های ورودی برای هر محله بوده است که در مواقع لزوم و هنگام هجوم دشمنان و بیگانگان دروازه های شهر را برای بالا بردن ضریب امنیتی و جلوگیری از نفوذ دشمنان می بستند . تنها دو دروازه از دروازه های اصلی شهر نایین در حال حاضر باقی مانده ومتاسفانه از دروازه های دیگر شهر تاریخی اثری باقی نیست که یکی از این دروازه ها دروازه تاریخی پنجاهه و دیگری دروازه تاریخی چهل دختران و ورودی بازار تاریخی نایین می باشد . آب انبار فیض احتمالاً در اواخر دوره صفویه در این محل با استفاده از مصالح خشت و آجر بنا گردیده است .
معماری آب انبار فیض با معماری غالب آب انبار های نایین متفاوت بوده که  می توان به ایجاد مخزن بدون گنبد اشاره نمود که این مخزن به صورت تخت پوشیده و ساخته شده و فاقد گنبد می باشد.این انبار دارای دو بادگیر بوده ولی متاسفانه در سالهای گذشته یکی از بادگیرها که با پلان هشت ضلعی در سمت داخل حصار و مجاور منزل مسکونی بوده بعلت عدم رسیدگی مناسب و بموقع تخریب شده است.
جالب ترین و شاخص ترین بخش این آب انبار می توان به تک بادگیر آن با پلان چهار گوش اشاره نمود . در حال حاضر این بادگیر با ارتفاع بلند از حالت قائم خود خارج گردیده است و یک انحناء تقریباً 30 درجه دارد که جلوه ای خاص بدان داده است . البته با بررسی به عمل آمده مشخص گردیده سستی زمین و رطوبت از یک طرف باعث نشست بادگیر و ایجاد انحناء مذکور در یک دوره از زمان گردیده است.
این آب انبار و دروازه در سال های گذشته چندین نوبت توسط میراث فرهنگی مرمت گردیده است و در سال 1395 به همت هیئت امنا و اهالی محله پنجاهه مخزن آن مجدد تعمیر و عایق شد. این مجموعه در کنار باغات قدیم شهر نایین ، کوچه باغ ها ، حصار و خندق تاریخی شهر نایین می تواند یکی از مهمترین قابلیت ها و پتانسیل های جذب گردشگر محسوب گردد .
این بنا به شماره 3663 مورخ 1384/8/1در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است .